Aurrea hartu

Eskura dugun informazioa handitzeak eta ekonomiaren eta gizartearen globalizazioak informazioa zentzuz eta eraginkortasunez erabiltzera behartzen gaitu, gure bizitza ekonomikoa eta soziala baldintzatzen duten faktoreak ezagutzeko eta, ahal bada, kontrolatzeko.

 

Zaintza-sistema jagoleak edo zaintza prospektibo-estrategikoko sistemak ingurunea aztertzeko behatokiak edo tresnak dira, eta prospektiba estrategikoko tresna eta metodologietan oinarritzen dira, monitorizatu beharreko eremu edo faktore giltzarriak zehaztean. Gaur egun, behatoki tradizionaletan bezala, garrantzitsuak diren faktore estrategikoak identifikatzeaz gain, etorkizunari begira sistema baten funtsezko aldagaien zerrenda ere egin behar da. Beraz, Zaintza-sistema jagoleek elementu estrategikoei buruzko ikuspegi zabalagoa ematen dute epe luzera, ohiko monitorizazio-ikuspegiekin alderatuta (aginte-koadro integrala, adierazle sintetikoen sistemak, etab.) eta, beraz, plangintza prospektibo-estrategikoaren prozesuaren azken fase gisa erabiltzen dira, erabakiak hartzeko. Hala, jagoletza sistema batek entitate edo erakunde baten funtsezko faktore edo aldagaien jarraipena egiten du.

Deskargatu dokumentua

Hasiera batean, epe luzerako joera nagusiak jasotzen dituen joeren azterketa egin da, gizarte, ekonomia, kultura eta bizitza pertsonaletan eragina izango duen etorkizuneko mundua definituko duten indar global eraldatzaile nagusien azterketa ulerkorra eginez. Horiek abiapuntutzat hartuta, gizarteak horien aurrean duen egoera aztertu da, eta faktore garrantzitsuenetara bideratu da. Faktore horiek, a priori, kritikotzat jo daitezke gizartearen etorkizunean, oro har, eta proiektu honen xede diren esparruetan. Joerak STEEP metodologiaren arabera sailkatu dira. Metodologia horrek 5 eremu handiren inguruan sailkatzen ditu joerak: SOZIALAK, TEKNOLOGIKOAK, EKONOMIKOAK, INGURUMENEKOAK ETA POLITIKOAK, jokoan dauden kanpo-faktore nagusien ikuspegi orokorra lortzeko.

Esparru horretan, 2021ean, Delphi inkesta egin genien tokiko eta nazioarteko mailako adituei, zahartzeak datozen urteetan ekar ditzakeen ERRONKA ETA AUKEREI buruz, eta emaitzek aukera eman dute gizartea epe luzera eraldatuko duten fenomeno eta prozesu globalak identifikatzeko.

Delphi inkesta honetan parte hartu duten adituek egindako balorazioaren emaitzak aldagai bakoitzak aztertutako sisteman duen garrantzia baloratzeko balio du. Hala, funtsezko aldagaiak inpaktu-maila handia duten aldagaiek osatzen dituzte, eta, beraz, hertsiki zaindu eta kontuan hartu beharko dira agertokietan, batez ere hurbileneko gertaeraren horizontea dutenak (2030 baino lehen).

2022an, tokiko adituei zuzendutako bigarren Delphi inkesta bat egin genuen, ETORKIZUNEKO FAKTORE kritikoenak aztertzeko, TOKIKO ZAHARTZEARI ETA INPAKTU HORIZONTEARI lotutako erronka sozial eta ekonomikoetan duten ERAGINAGATIK. Inkesta horren ondorioz, ERRONKEN txostena egiten da, eta jagoletza sistema osatzen duten elementuak definitzen dira, funtsezko aldagaien behin betiko zerrenda eta Jagoletza Sistemaren azken arkitektura berretsiz.

Infografia Behaketa sistema
Jagoletza Sistemaren faseen eta metodologiaren eskema

Jagoletza Sistemaren aholkularitza-instantzia da, nazioko eta nazioarteko adituek osatua, modu iraunkorrean, Jagoletza Sistemak aldez aurretik identifikatutako joerak, agertokiak eta faktoreak kontrastatzeko aukera ematen duena eta estrategia eta politika publikoak hobeki formulatzeko gai, lan-programa eta etorkizuneko azterlanak proposatzen dituena.

Parte-hartzaileak eta instituzioetako, teknologiako eta gizarteko adituak hautatzea funtsezkoa da, eta, horretarako, prospektibako nazioarteko adituen sareak ditugu (Millennium proiektua, prospektiba eta adimenaren munduko sarea, nazioartean 60 nodo baino gehiago dituena), bai eta zahartzearen eta berrikuntzaren arloko beste kontaktu eta sare garrantzitsu batzuk ere.

Adituak hautatu ondoren, kontraste-bilerak egiten dira urtero adituekin (presentzialak edo birtualak), zehazteko zeintzuk izango diren lehentasunezko faktoreak, zeintzuk izango diren gizartean eragin handiena izango dutenak, zein izango den eragin-horizontea, eta abar. Aldizkako kontraste-prozesuak funtsezko hainbat etapa ditu, une bakoitzean kritikoak diren gaiak identifikatzetik abiatzen direnak (arazoa formulatzea). Kontraste bakoitzean, identifikatutako joerei buruzko hausnarketa-dokumentu bat egiten da (joera globalen urteko txostena), bai eta etorkizuneko gai kritikoak biltzen dituen galdetegi bat ere, aztertutako ikerketa-eremuetan etorkizuneko joerek duten eraginari buruzko ondorio adostuak lortzeko, Delphi inkesten moduko metodoen bidez.